DOĞU ASYA

Doğu Asya, Büyük Okyanus havza bölgesini kapsar. Bu bölge, Himalaya, Pamir, Altay, Yablanov dağları ve Amur ırmağına kadar uzanır. Doğu Asya Ülkeleri şöyledir

  • Doğu Türkistan
  • Çin Halk Cumhuriyeti alanları (Hong Kong, Makao)
  • Moğolistan
  • Kuzey Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti
  • Güney Kore Cumhuriyeti
  • Japonya
  • Tayvan

İçerik Şeması

Doğu Asya’da Konuşulan Diller

Doğu Asya’da konuşulan diller şu dil topluluklarına aittir:

  • Türkçe (Uygur Lehçesi)
  • Çince-Tibetçe
  • Tunguzca-Mancurca
  • Moğolca
  • Kore dili
  • Japonca
  • Tay dili

Çok sayıdaki ahalinin büyük bir kısmı değişik diller konuşuyor. Çin ve Tayvan’da genelde Çince kullanılıyor. Yanısıra, Hieroglif alfabesi de kullanılıyor. Moğolistan’da, Kiril Alfabesi ile Moğolistan dili resmi dil oluyor. Bu dil 1945 yılından bu yana kullanılmaktadır. Fakat en yeni dönemde 13. yüzyıldan kaynaklanan Eski Moğolistan alfabesi de kullanılmaktadır. Kore yarımadasında bulunan her iki devlette Kore dili kullanılıyor. Bununla birlikte özel Kore alfabesi de yürürlükte bulunmaktadır. Japonya’da ise ahali Japon dilini ve ayrı olarak Japon alfabesinden yararlanmaktadır.

Doğu Asya Beşeri Grubu

Doğu Asya’da yaşıyan uluslar genel olarak birkaç gruba bölünmüştür. Bu gruplarda Çinliler, Japonlar, Koreililer ve Moğolistanlılar kapsanılmıştır. Fakat, tüm bu ulusların kültürü değişiktir.Genede bu ulusların kültürü uzun yüzyıllık geleneklere dayanmaktadır.

Din açısından da durum aynıdır. Eğitim, ve mimari alanlarında da uzun yüzyıllık gelenekler mevcuttur. Ahalinin her günkü hayatı ve çalışmalarında da bu geleneklere saygı gösterilmektedir.

Ahalinin daha büyük bölümü ise hala köy ortamlarında yaşamaktadır. Fakat, sanayinin gelişmesiyle daha doğrusu, ahalinin sanayi açısından kalkınmasıyla ahali daha büyük şehirlere geçip hayatlarını burada sürdürüyor. Tabii ki bununla birlikte, ahali arasında ve devletlerde toplumsal ve kültürel değişmeler de belirlemeye başlıyor. Yanısıra, tarımcılığın sanayileşmesi de gelişmeye başlıyor. Öyle ki şehirlerde ahalinin gelenekleri de değişiyor. Örneğin, Japonya’da trenlerin tam zamanda hareket etmeleri ve terminallere ulaşmaları süresi saniyeler ile ölçülüyor.

Doğu Asya Coğrafyası

Doğu Asya alanının doğal özellikleri, bölge bölge farklılık gösterir. Çin’in kuzeybatı bölgeleri ve Moğolistan’ın iç kesimlerinde, yüksek dağlarla çevrili olan alanlarında, kurak iklim özellikleri olan çöl (Takla Makan, Gobi vb.), yarıçöl ve isteplerde ahalinin göçebe ve yarı göçebe hayvancılık (çoğunlukla koyunculuk ve sığırcılık) ile uğraştıkları görülür.

Doğu Asya’nın alçak olan deniz kıyılarında daha elverişli iklim, büyük doğal zenginlik ve yoğun yerleşmiş nüfusu, tarım ve hayvancılık dalları (domuzculuk ve kümes hayvanları) gelişmiştir. Doğu Asya’da iş gücü olarak kullanılan iki önemli hayvan türü, bizon ve uzun tüylü sığır – Tibet platosunun yüksek dağlık alanlarında yetiştirilir; öküz ve manda, düzlük tarım alanlarında toprağın işlenmesinde kullanılan önemli fi ziksel güç sayılır. Çiftçilik alanında en çok pirinç yetiştirilir. Pirinç, düzlük ve teras şeklindeki arazilerde yetiştirilir, özellikle büyük ırmak vadilerinde yaygındır. Örneğin, Hoang Ho ve Yang Çe Yang ırmak vadilerinde vb. Diğer tarım kültürlerinden, Çin en büyük buğday, mısır, patates, bahçe kültürleri, soya, çay ve tütün üreticisidir. Bu bölgede ipek üretimi de önemli yer alır.

Doğu Asya Ekonomisi

Doğu Asya ülkelerinin denize kıyıları, balıkçılığın gelişmesini sağlamış ve bu ülkeler dünyada büyük balıkçılık güçleri arasında yer alır.Geçmişte, Doğu Asya ülkeleri, ekonomiye kapalı ülkelermiş, fakat İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra, tamamiyle tükenmiş ekonomiden, hızlı ve güçlü bir şekilde sanayi gelişmeye başlamış. Çok sayıda nüfusu ve beslenme sorunu belirgin olan Çin’de, daha sonra 1970 yılında sanayide hızlı gelişme kaydedilmiştir. Benzer durum Kuzey ve Güney Kore ülkelerinde de yaşanmıştır. Öyle ki, bugün Doğu Asya, Asya’nın en gelişmiş sanayi bölgesidir.

1990 yılından sonra, göç hareketlerindeki sınırların kaldırılması ile nüfusun şehirlere yerleşmesi artış göstermiştir. Bu şekilde, özellikle Hoang Ho ve Yang Çe Yang ırmak vadilerinde ve deniz kıyılarında çok sayıda milyonluk-mega kentler kurulmuştur. Büyük şehir ve kentlerde farklı sanayi kolları gelişmiştir.

Çin, büyük doğal zenginliklere sahip ve gelişme imkanı olan sanayi ve tarım ülkesidir. Burada kara metalürji, makine sanayisi, otomobil, uçak, gemi, vagon ve lokomotiv, elektrik, kimya, tekstil, gıda vb. sanayi kolları gelişmiştir. Büyük çapta oto ve demir yolları inşa edilmiştir. Japonya çok gelişmiş bir ülkedir. Dünya’nın mucizesi olarak adlandırılmış. Dünya sanayisi üretiminde %12 ile payı vardır.

Japonya bilişim alanında, en çağdaş bilimsel ve üretim teknolojisi, iletişim, robot ve biyoteknolojiye sahiptir. Gemi yapımında, otomobil, traktör, elektronik cihazlar ve robot üretiminde Dünya’da birinci yeri alır. Japonya’da enerji kaynakları ve ham maddeler yetersiz olduğu için ithal edilir ve kara ile renkli metalürjinin gelimesi sağlanır. Japonya’nın 50’den fazla nükleer santralı vardır. Japonaya’da tekstil, gıda, kimya ve ilaç sanayisi gelişmiştir. Japonya, Dünya’da en gelişmiş ulaşım ağı, ulaşım araçları ve gelişmiş ticarete ve bankacılığa sahiptir.

Benzer sanayi gelişimi Güney Kore ülkesinde de görülür. Burada klasik gemi yapımı, otomobil ve elektrik sanayisi yanısıra birçok çağdaş sanayi kolları gelişmiştir. Örneğin, aerokozmik sanayisi, biyoteknoloji, genetik mühendisliği, lazer vb. Tayvan, çok yüksek düzeyde gelişmiş kimya, makine, bilgisayar, elektronik cihazlar, kimya, makine, gemi yapımı ve tekstil sanayisine sahiptir.

Doğu Asya ülkelerinden biraz geride kalmış ve kapalı ekonomiye sahip olan Kuzey Kore’nin sanayisi eski teknolojiye dayalıdır ve üretimi düşüktür.

Doğu Asya’nın Kanayan Yarası Doğu Türkistan

Doğu Türkistan Orta Asya’nın orta bölümünde yer alan büyük Türkistan’ın doğu kesimidir. 1949 yılından bu yana Çin Halk Cumhuriyeti’nin siyasi ve iktisadi kontrolü altındadır. Bir ortaçağ Uygur el yazmasında “Uygurların Ülkesi” anlamına gelen, “Uygur Eli” terimi bulunmuştur.

12 Kasım 1933 tarihinde ilan edilen Doğu Türkistan İslâm Cumhuriyeti, 6 Şubat, 1934 yılında Ma Chnagying ordusu Doğu Türkistan İslâm Cumhuriyeti ordusunu imha etmiş ve yeni kurulan Cumhuriyeti yıkmıştır.

12 Kasım, 1944 yılında tekrar oluşan Doğu Türkistan Cumhuriyeti beş yıl sonra 20 Ekim, 1949 yılında tekrar yıkılmış ve Aralık 1949′da Çin Halk Kurtuluş Ordusu bölgeye girerek konuşlandırılmış ve Doğu Türkistan, Çin Halk Cumhuriyeti’ne bağlanmıştır. Doğu Türkistan halkı da o zamandan beri Çin işgaline karşı direnmektedir.

Sincan Değil Doğu Türkistan

Çin Doğu Türkistan’ı işgal etti ve bölgeyi “Sincan” (Kazanılmış Topraklar) olarak adlandırdığı tarihten bu yana, Doğu Türkistanlılara yönelik etnik temizlik ve asimilasyon politikası uygulamaktadır. Nitekim Çin Halk Cumhuriyeti’nin kuruluşundan bu yana 35 milyon Doğu Türkistanlı katledilmişti

Doğu Türkistan Bilgeleri

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir